پیدایش بورس در جهان
تاریخچه پیدایش بورس
هدف اصلی از شکلگیری بورس در جهان، تجمیع کردن سرمایه افراد و تأمین مالی شرکتها و پروژهها و طرح های توسعه آنها در قالب یک بازار منسجم و قانونمند و از همه مهم تر یک بازار شفاف است.
مبنای تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت در کارها و تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکایی است که در این تجمیع سرمایه شرکت کرده اند.
یعنی بورس با تجمیع سرمایههای خرد و پراکنده به انجام سرمایهگذاریهای مهم و کلان کمک می کند و این راه را هموار می سازد.
نکته مهم در مورد این شراکت که در قالب یک بازار قانونمند و شفاف انجام می شود تأثیرات مهمی است که بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه و همچنین پیشرفت صنایع و آبادانی کشور میگذارد.
و در کنار این مسائل مهم و حیاتی منفعتی نیز برای سهامداران ایجاد میکند.
پیشینه تاریخی واژه بورس
واژه بورس مانند هر کلمهای، دارای یک پیشینه تاریخی است.
برای مثال واژه بانک از آنجا پدید آمد که در اروپا افراد برای انجام مبادلات پولی خود روی نیمکتهای میدانهای قدیمی شهر مینشستند و پولهای خود را مبادله میکردند.
ازآنجا که لغت «بَنک» در زبان ایتالیایی به معنی نیمکت است، بعدها مراکزی که وظیفه انجام مبادلات پولی را بر عهده گرفتند به بانک معروف شدند.
به اعتقاد اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمیگردد.
در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه بزرگزادهای به نام «واندِر بورس» جمع میشدند و به خریدوفروش کالاهای خود بر اساس حراج میپرداختند.
از آن تاریخ به بعد به این نوع مکانها که مردم در آن جا کالا حراج می کردند بورس می گفتند. بعدها و بهتدریج این محل ها توسعه پیدا کردند و مسقف شدند.
باگذشت زمان همانطور که این مکان ها از نظر ظاهری تغییر کردند کم کم نظم و انظباط پیدا کردند.
به شکلی که بعد از مدتی، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه داشتند در این مکانها خریدوفروش کنند.
بعد از شکل گیری تالارهای مسقف بازرگان ها برای خریدوفروش به این تالارها میرفتند.
و زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس در بسیاری از منابع علمی و تاریخی بهعنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در دنیا معرفی شده است.
در حالی که پیشینه بورس به قبل از این تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی در بلژیک برمیگردد.
فروش سهام در بورس جهان
تجربه ایجاد شرکت های سهامی از جایی آغاز شد که بازرگانان به دنبال راهی برای کاهش ضرر و زیانهای احتمالی ناشی از تجارت خود بودند.
و قطعا شراکت، راهی موثر برای کاهش ریسک کسب وکارها بود.
به این دلیل که با شراکت چندین فرد در یک کسبوکار، سود و زیانهای احتمالی آن کسبوکار بین این افراد یا همان شرکا تقسیم میشد.
این تجربه بازارگانان بهتدریج منجر به تشکیل شرکتهای سهامی شد.
در شرکت های سهامی هر یک از شرکا به نسبت سهمی که در شرکت داشت، در منافع یا ضررهای احتمالی شرکت سهیم میشد.
اولین شرکت سهامی با نام ماسکوِی (Muscovy) در سال ۱۵۵۳ میلادی، با مشارکت عدهای از تاجران آن زمان در روسیه ایجاد شد.
هرچه نیاز به مبادلات تجاری در جهان بیشتر حس می شد نیاز به سرمایه و شرکای جدید هم بیشتر می شد.تاریخچه پیدایش بورس
اما پیدا کردن این شرکا برای سرمایهگذاری به مراکزی نیاز داشت که بتواند میان دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه، ارتباط برقرار کند.بورس نامی بود که بر این مراکز گذاشتند .
یعنی بورس محل ارتباطی بین دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه شد.
و شرکتها با فروش سهام خود در بورس سرمایهگذاران و شرکای بیشتری را برای مشارکت در کسبوکار خود، پیدا میکردند.تاریخچه پیدایش بورس
اولین بورس جهان در آمستردام
اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و اولین شرکتی که سهام خود را در آن عرضه کرد کمپانی هند شرقی بود.
اما در لندن فعالیتهای مرتبط با بورس از اوایل قرن هجدهم میلادی در قهوهخانهها شروع شد.
این فعالیتها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معاملهگران وارد فصل جدیدی شد.
بورس لندن درنهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
۱۷ می ۱۷۹۲ آغاز فعالیت بورس نیویورک بهعنوان سومین بورس بزرگ در تاریخ بود.
۲۴ کارگزار بازار سهام در خیابان والاستریت نیویورک و زیر درخت نارون بزرگی دورهم جمع شدند و توافقنامهای را امضا کردند.
آنها در هشت مارس ۱۸۱۷ با تنظیم اساسنامه شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند.
در حال حاضر بازار بورس نیویورک، بزرگترین بازار بورس، از نظر میزان معاملات و ارزش بازار سرمایه در جهان است.
با شروع فعالیت بورسهای بزرگ جهان، بهتدریج و در طی سالیان سایر کشورها نیز همچون کشور ایران دارای بورس شدند.